PORADY DLA RODZICÓW
Jak budować pewność siebie u dziecka?
Pewność siebie oraz potrzeba bezpieczeństwa to czynniki, które warunkują dobre i prawidłowe funkcjonowanie człowieka. Pewność siebie u dzieci kształtuje się właśnie w okresie przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Aby dziecko mogło siebie postrzegać, jako osobę wartościową i ważną potrzebne są pozytywne komunikaty ze strony rodziców, nauczycieli i rówieśników.
To na rodzicach w największym stopniu spoczywa obowiązek wspierania dziecka, tak aby mogło budować poczucie własnej wartości. Bardzo istotne jest, aby poświęcać dziecku czas, wspierać je w poznawaniu samego siebie. Wzmacnianie poczucia własnej wartości przez odkrywanie wraz z dzieckiem jego mocnych i słabszych stron. Rodzice powinni pokazać dziecku, jak należy pokonywać pewne trudności, które w swoim zyciu napotkają.
Istnieje kilka bardzo ważnych zasad, które pomogą budować pewność siebie u dziecka:
1. Rozmowa.
Okazuj swojemu dziecku zainteresowanie – rozmawiaj o ulubionych zabawach, miejscach czy posiłkach. Dziecko, które będzie czuło, żeco mówi jest ważne dla rodzica, będzie znacznie pewniejsze siebie.
2. Podejście indywidualne.
Należy pamiętać, o tym, iż każde dziecko jest inne. Nie można porównywać swojego dziecko, do syna czy córki koleżanki. Ponieważ takie podejście może zachwiać poczuciem własnej wartości.
3. Odkrywanie.
Rodzice wraz z dzieckiem powinni wspólnie odkrywać jego mocne, ale też słabsze strony. Zadaniem dorosłych jest pokazanie, iż nikt nie jest idealny. Każdy człowiek ma słabsze strony. Takie podejście pozwoli dziecku na samoakceptacjęi i umożliwi radzenie sobie z napotkanymi trudnościami.
4. Budowanie samodzielności.
Pozwólmy dziecku na dokonanie wyboru i zmierzenie się z kosekwencjami swojej decyzji. Wówczas umożliwimy dziecku naukę na własnych błędach, a w przyszłości podejmować świadome decyzje. Tym samym dziecko stanie się bardziej pewne siebie.
5. Ustalenie zasad.
Budując poczucie własnej wartości nie można zapominać o obowiązujących zasadach. Wraz z dzieckiem należy ustalić zasady oraz konsekwencje za ich brak przestrzegania. Uczy to dziecka odpowiedzialności za podejmowane decyzje.
6. Docenianie.
Poczucia własnej wartości związane jest mocno z oceną swojego otoczenia. Bardzo ważne w tych pierwszych latach życia dziecka, aby doceniać je za jego kreatywność, za próby pokonywania trudności. Nie zawsze pewne rzeczy udadzą się za pierwszym razem, ale rodzice czy osoy dziecku najliższe powinny docenić jego trud i zaangażowanie.
7. Oceniaj zachowanie- nie dziecko.
Nic tak nie obniża poczucia własnej wartości jak ocenianie naturalnych predyspozycji. Warto zatem pamiętać, aby oceniać zachowanie, a nie dziecko jako jednostkę. Możemy modyfikować zachowania naszych dzieci, ale nie zmienimy ich charakteru.
8. Bądź dostępny.
Dziecko podczas zabawy uczy się najwięcej, również pewności siebie. Rodzice towarzyszący dziecku w różnych jego aktywnościach wzmacniają w nim poczucie własnej wartości, ponieważ dziecko dostrzega, to iż jest dla nich ważny.
9. Doceniaj i chwal.
Doceń każdy wysiłek, jaki dziecko włożyło w pokonanie danej trudności. Chwal nie za osiągnięte miejśce w konkursie, ale za to, ile trudu kosztowało go wykonanie danego zadania.
Jak wspierać samodzielność dziecka w wieku przedszkolnym?
Wychowanie dziecka na samodzielną i pewną siebie osobę jest bardzo istotnym wyzwaniem dla rodziców i opiekunów. Okres przedszkolny, to czas, w którym dziecko intensywnie się rozwija pod każdym względem. Wsparcie w kierunku samodzielności odgrywa fundamentalną rolę w kształtowaniu poczucia własnej wartości i niezależności.
Jest podstawą do rozwijania przez dziecko zdolności do podejmowania decyzji, rozwiązywania problemów oraz wykonywania zadań dostosowanych do własnych umiejętności.
Rola rodziców i opiekunów w kształtowaniu samodzielnosci
Rodzice i opiekunowie odgrywają ardzo ważną rolę w kształtowaniu samodzielności dziecka. Niezędne jest również pozytywne motywowanie do podejmowania samodzielnych działań, takich jak ubieranie się czy wykonywanie prostych czynności domowych.
Zdarza się, z różnych przyczyn (pośpiech, nadopiekuńczość), że rodzice wyręczają dziecko. Choć wydaje się to korzystne w danej sytuacji bądź chwili, prowadzi do negatywnych konsekwencji. Wyręczanie dzieci sprzyja budowaniu zależności od osób dorosłych, a także osłabia ich wiarę we własne możliwości.
Umiejętne dostosowanie wymagań stawianych dziecku jest niezbędne dla zdrowego rozwoju psychicznego i emocjonalnego przedszkolaka.
Praktyczne porady we wspieraniu samodzielnosci na codzień
Oto kilka sprawdzonych wskazówek, które mogą okazać się pomocne w kształtowaniu samodzielności:
1. Angażuj dziecko w obowiązki domowe (dostosowane do jego wieku i umiejętności), na przykład:
- ścielenie łóżka,
- wyprowadzanie psa,
- nakrywanie do stołu, odnoszenie naczyń po posiłku do zlewu (zmywarki),
- ścieranie kurzy, odkurzanie dywanu,
- pomoc podczas wspólnych zakupów,
- podlewanie kwiatów,
- porządkowanie zabawek,
- uzupełnianie wody i karmy dla zwierząt domowych.
2. Przydzielaj konkretne obowiązki domowe wszystkim domownikom, w tym przedszkolakowi, i dbaj o to, by były wykonywane regularnie i konsekwentnie.
3. Umożliwiaj podejmowanie małych decyzji, jak wybór ubrania na dany dzień czy wybór skladników na kanapkę.
4. Zabawa w pantomimę, polegającą na pokazywaniu czynności, które są wykonywane w domu przez poszczególnych domowników.
Realizacja tych działań nie tylko uczy ważnych umiejętności życiowych, ale promuje samodzielność i wzmacnia rozwój emocjonalny oraz społeczny dziecka, budując jego poczucie własnej wartości, niezależność oraz zdolności decyzyjne.
Pozwólmy dziecku na błędy
Bardzo istotne podczas nauki samodzielności, jest akceptacja błędów i niepowodzeń, które są nieodłączną częścią procesu uczenia się. Zamiast krytykować czy porównywać dziecko do innych, warto skupić się na jego indywidualnym rozwoju, oceniając postępy w stosunku do wcześniejszych osiągnięć. Bardzo istotne jest pozytywne motywowanie i wspieranie działań dziecka. Otwarta rozmowa o popełnionych błędach i wspólne analizowanie, jak można z nich wyciągnąć lekcje, są nieocenione. Takie podejście wspiera budowanie odporności emocjonalnej oraz rozwija umiejętność radzenia sobie z wyzwaniami. Ponadto należy umożliwić dziecku doświadczać konsekwencji własnych decyzji, co stanowi istotny element uczenia się. Dziecko, ucząc się na własnych błędach, staje się bardziej samodzielne, odpowiedzialne i odważniejsze w podejmowaniu decyzji oraz pokonywaniu przeszkód.
Współpraca z przedszkolem
Przedszkole na codzień wspiera samodzielność i niezalężność dziecka podczas różnych aktywności towarzyszących dziecku. Bardzo ważne jest wspóldzialanie rodziców z nauczycielami w celu wypracowania wspólnych zasad.
Należy pamiętać, o tym, że kazde dziecko jest inne i potrzebuje indywidualnego podejscia w celu budowania jego samodzielności i umiejętności radzenia sobie z wyzwaniami. Proces wspierania samodzielności jest długoterminowym zobowiązaniem, które wymaga cierpliwości, konsekwencji, i przede wszystkim zrozumienia potrzeb swojego dziecka.